Somatoform Bozukluk Nedir?

Somatoform Bozukluk (bedensel belirti bozukluğu), bireyin yoğun bir şekilde fiziksel semptomlara (ağrı, yorgunluk, mide problemleri vb.) odaklandığı ve bu semptomların zihinsel bir stres kaynağı olduğu durumdur. Yani tıbbi olarak yapılan araştırmalarda herhangi bir ciddi fizyolojik gerekçe bulunamaz ya da bulunan neden belirtilerin şiddetini açıklamakta yetersiz kalır ve bu durumda semptomların psikolojik olabileceği düşünülmektedir.

Somatoform Bozukluk Çeşitleri Nelerdir?

Temaruz: Kişinin bilinçli olarak fiziksel veya psikolojik semptomları taklit etmesi ya da abartması durumudur. Bunun ana sebebi genellikle birincil dışsal bir kazanç sağlamaktır. Örneğin işten kaytarmak, askerlikten kaçmak, para almak ve benzeri kazançlar sağlamak. Bu nedenle temaruz, psikiyatrik bir hastalıktan ziyade davranışsal bir strateji olarak değerlendirilebilir.

Somatizasyon: Kişide fiziksel veya psikolojik belirtilerin bilinçli bir kazanç amacı olmadığı halde ortaya çıkması durumudur. Semptomlar taklit veya uydurma değildir, gerçekten yaşanır ancak gerçek sebebi tam olarak bulunamayabilir. Genellikle vücut sisteminin işleyişiyle ilgili ortaya çıkan bu belirtiler baş ağrısı, mide bulantısı, yorgunluk, halsizlik, uykusuzluk ve benzeri şekillerde uzun süreli olarak yaşanabilmektedir.

İkincil Kazanç: Kişinin mevcut hastalığı sayesinde dolaylı olarak faydalar elde etmesi ve bu durumu bilinçli olarak kötüye kullanabilmesi durumudur. Örneğin ekstra ilgi görmek, sorumluluktan kaçmak, maddi destek almak ve benzeri kazançlar sağlanabilmektedir. Bu kazançlar sayesinde semptomların sürekliliği gözlemlenebilmektedir.

Konversiyon Bozukluğu: Fonksiyonel Nörolojik Semptom Bozukluğu, kişide bilinçdışı olarak gelişen nörolojik semptomlar (örneğin, geçici felç, körlük, kasılma, titreme vb.) ortaya çıkar ancak bunlar tıbbi olarak yapılan araştırmalarda herhangi bir gerekçeyle ilişkilendirilemediği durumdur. Genellikle psikolojik bir stres veya travma sonrası geliştiği gözlemlenmektedir.

Hastalık Kaygısı Bozukluğu: Kişi ciddi bir hastalığı olduğuna dair aşırı korku veya inanca sahiptir, fakat yapılan tıbbi testler bu korkuyu doğrulamaz. Halk arasında ''Hastalık Hastalığı'' olarak bilinen bu durumda ufak tefek vücut belirtileri bile ciddi bir hastalığın işareti olarak yorumlanır.