Zaman kavramı, kısaca başlangıç ve bitiş arasında geçen süreç olarak tanımlanabilir. Süreç ise depolanamayan, çoğaltılamayan, yenilenemeyen, geri döndürülemeyen bir kaynaktır. Zaman herkes için aynı olsa bile tasarruflu ve etkin kullanılması birçok konuda avantaj sağlar. Bu nedenle insanlar ''Zaman yönetimi nasıl yapılır?'', ''Zaman nasıl etkili kullanılır?'' gibi soruların yanıtlarını araştırmaktadır.

Zaman Çeşitleri Nelerdir?

Gerçek Zaman: Herkes tarafından aynı şekilde gözlemlenebilen ve ölçülebilen zaman türüdür. Ay, Güneş ve Dünya hareketlerinden yola çıkılarak sayısallaştırılmıştır ve saat ile gösterilir.

Psikolojik Zaman: Algılanan sürecin kişiden kişiye, durumdan duruma farklılık gösterdiği göreceli bir zaman türüdür. Sıkıcı veya bir şeyin beklendiği durumlarda zaman yavaş geçiyormuş gibi algılanırken, eğlenceli ve mutlu anlarda zamanın çok daha hızlı geçtiği algılanmaktadır.

Biyolojik Zaman: Vücudun uyku/uyanma ve yeme/içme davranışlarının alışkanlıklara göre şekillenerek bu düzende devam ettiği zaman türüdür. Yaşanılan coğrafi konum, iklim çeşitleri ve kültür gibi koşullara bağlı olarak değişkenlik gösterir.

Ekonomik Zaman: Verimliliğin en önemli faktör olarak kabul edildiği bu zaman türünde, yapılan iş ve yapan işçi arasındaki maksimum kar oranına ulaşmak hedeflenir. Emeğin karşılığı olan ücret (maaş) saat, gün, hafta, ay gibi aralıklara göre hesaplanır ve belirli periyodlar ile ödenir.

Zaman Yönetimi Nedir?

Zamanı, yapılan işler veya kişiler arasında paylaştırmak, organize etmek, ve planlamak gibi işlemlerin yapıldığı çalışmalardır. Zaman yönetimi çalışması, bireysel olarak, kurumsal olarak, ya da toplumsal olarak yapılabilir. Zamanın doğru bir şekilde yönetilmesi maddi ve manevi kazançlar sağlarken, zaman yönetiminin doğru yapılmaması ise işlerin gecikmesi, stres yaşanması, itibar zedelenmesi gibi sonuçlar doğurabilir.

Zaman Yönetiminin Önemi Nedir?

  • İşler önem sırasına göre ayrılarak öncelikleri belirlenir.
  • İşlere karşı sorumluluk bilinci ve disiplin ile yaklaşılır.
  • Kişisel gelişim kazanılarak verimlilik arttırılır.
  • Zamanın önemi fark edilerek uygun kararlar alınır.
  • Boşa harcanan zaman minimuma indirilir.

Zaman Yönetimini Olumsuz Etkileyen Faktörler Nelerdir?

  • Acelecilik, kararsızlık, belirsizlik
  • Ani ve beklenmedik olaylar/durumlar
  • Plansızlık, yetersizlik, eksiklik
  • Dağınıklık, dikkatsizlik, ayrıntıcılık
  • Moral/Motivasyon düşüklüğü ve isteksizlik

Zaman Yönetme Teknikleri Nelerdir?

Pomodoro Tekniği: Her 25 dakikanın sonunda 5 dakika mola verilerek çalışılan düzendir. Toplam 30 dakikadan oluşan bu zaman dilimine 1 pomodoro denilmektedir. Art arta yapılan 4 pomodoronun üzerinden de 30 dakikalık bir mola verilmesi önerilmektedir. 

 Eisenhower Tekniği: Yapılacak işlerin 4 farklı kategoriden birine yerleştirildiği ve buna uygun çalışıldığı düzendir. Bu kategoriler sırasıyla; ''acil ve önemli'', ''acil değil ama önemli'', ''acil ama önemsiz'', ''acil değil ve önemsiz'' şeklinde sıralanabilir.

Kanban Tekniği: İşlerin 3 temel listede sıralanarak yapıldığı çalışma düzenidir. Bu listeler; ''yapacaklarım'', ''yapıyor olduklarım'', ''yaptıklarım'' şeklinde düzenlenebilirler.

168 Saat Tekniği: Bu yöntemde 7 gündeki saatlerin toplamı olan 168 saat üzerinden planlamalar yapılır. Yani yapılacak işleri haftanın günlerine ve saatlerine yerleştirerek haftalık program çıkartmaktır.

Not Tutma Tekniği: İşlerin ve zamanlarının sürekli göz önünde bulundurulması hatırlatıcı ve harekete geçirici rol üstlenmektedir. Renkli küçük not kağıtlarını kullanarak oluşturulan notların masaya, duvara veya göz önündeki herhangi bir yere yapıştırılması şeklinde uygulanabilir.